Nasze Stowarzyszenie otrzymało zaproszenie na interesującą debatę, zorganizowaną przez Instytut Spraw Publicznych oraz Fundację im. Friedricha Eberta w Warszawie „Teraz dopiero się zacznie. Nowe formy pracy w peryferyjnej gospodarce”. Debata odbędzie się w ZODIAK Warszawski Pawilon Architektury, pasaż Stefana Wiecheckiego „Wiecha” 4, w dniu 9 lipca 2019 r, o godz. 18.00. ……

Czwarta fala rewolucji przemysłowej zmienia modele gospodarcze, a w związku z tym także świat pracy. Jeszcze nawet trzy lub cztery dekady temu organizacja pracy w Europie – po obu stronach żelaznej kurtyny – kojarzyła się z siedzeniem za biurkiem lub obsługą taśmy montażowej w fabryce. Obecnie proste prace zastępowane są robotami lub innowacyjnymi sposobami organizowania pracy. W najbliższych dekadach szacuje się, że część zawodów może zniknąć np.: zawód taksówkarza czy tłumacza. Automatyzacja i cyfryzacja gospodarki będzie odczuwalna w większym stopniu w krajach peryferyjnych – takich jak kraje Europy Środkowo-Wschodniej, w których proste prace stanowią znaczną część rynku.

Ponadto pojawiają się nowe formy pracy wraz z rozwojem kreatywnych gałęzi gospodarki, które będą zasilane nowymi pracownikami wchodzącymi na rynek oraz częścią przekwalifikowanych obecnych pracowników. Rozwój cyfryzacji stwarzać będzie nowe modele  pracy np.: praca mobilna czy praca platformowa. Prawdopodobnie będzie rósł także udział wolnych zawodów kształtujących swoją ścieżkę zawodową w oparciu o swoje unikatowe kwalifikacje i oryginalne portfolio. Pracodawcy będą tradycyjnie poszukiwać oszczędności, a pracownicy natomiast większej autonomii i elastyczności pozwalającej godzić życie z pracą. Wyzwaniem w tym kontekście będzie fragmentaryzacja pracy, która wpływać będzie na dotychczasowe formy reprezentowania pracowników przez związki zawodowe, a także możliwości zawierania układów zbiorowych.

Podczas debaty będziemy starać odpowiedzieć się na strategiczne pytanie: Jaka będzie przyszłość pracy w dobie rewolucji cyfrowej w gospodarkach peryferyjnych? Jak korzystać z rozwiązań dostarczanych przez technologię i nowe formy organizowania pracy, przy zachowaniu (lub nawet rozszerzeniu!) solidnej ochrony socjalnej?

Zagadnienie wydaje się bardzo ważne, także w kontekście nadążania przez państwowe organy nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy za rozwojem organizacji i technologii. Oby się nie zdarzyło po raz kolejny, że wobec nowych wyzwań staniemy bez wizji, kompetencji oraz narzędzi prawnych, mentalnie i organizacyjnie tkwiący gdzieś w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Trudno oprzeć się wrażeniu, że ostatnimi czasy zasoby i jeszcze istniejący potencjał poświęcany jest obronie wartości zupełnie innych, niezrozumiałych i zupełnie obcych obywatelskiemu i technologicznemu społeczeństwu.

Dla nas ważnym pytaniem, które musimy sobie postawić jest pytanie: Czy inspekcja pracy w obecnym, wywodzącym się wszak jeszcze z XIX w kształcie przetrwa kolejną rewolucję organizacyjną i technologiczną społeczeństwa. Jak do nowych wyzwań powinniśmy się przygotować?