W dniu 12 kwietnia 2013 r. odbyło się posiedzenie naukowe Komisji Ergonomicznej Oddziału PAN w Krakowie oraz Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego. Tym razem jako miejsce obrad wybrano jedną z wiodących jednostek naukowych podejmujących problematykę hałasu i wibracji w środowisku: Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki. Zebranych przywitał kierownik Katedry Mechaniki i Wibroakustyki AGH dr hab. inż. Jerzy Wiciak, zaś słowo wstępne wygłosił Przewodniczący Komisji Ergonomicznej  O/PAN prof. dr hab. inż. Zenon Muszyński.

Z satysfakcją odnotowujemy, coraz wyższą frekwencję  członków naszego Stowarzyszenia na posiedzeniach naukowych obu szacownych zaprzyjaźnionych gremiów.  Naprawdę warto.

Referat pt. „Hałas środowiskowy i próby jego ograniczenia”  – przedstawiła dr inż. Grażyna Wszołek (Katedra Mechaniki i Wibroakustyki).

Jakie wnioski z tego bardzo ciekawego wystąpienia mogą zastosować w praktyce osoby zajmujące się nadzorem nad warunkami pracy? ….

1. Normy hałasu środowiskowego zostały w ostatnim czasie zmienione, a konkretnie zliberalizowane. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 1.10.2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. Nr 2012, poz. 1109) zawiera zmienione dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku, powodowanego przez poszczególne grupy hałasu, m.in. przez drogi i linie kolejowe. Jeszcze w ubiegłym roku dopuszczalna norma hałasu przy drodze wynosiła 50-65 dB w dzień i 40-55 dB w nocy. Nowa norma to maksymalnie 68 dB w dzień i 60 dB. Wszyscy którzy mają jakieś pojęcie  o skali logarytmicznej, wiedzą co to znaczy różnica 6 dB. Podstawą nowej regulacji jest dążenie do ujednolicenia norm w skali Europy, oraz co tu dużo mówic względy finansowe. Szacuje się że np. inwestycja drogowa przy zliberalizowanych poziomach hałasu – może być tańsza o nawet kilkadziesiąt procent.
2. Tzw. „ochrona pracy” przestaje być złotą klatką zrozumiałą i dostępną jedynie dla wąskiej grupy namaszczonych „specjalistów od bhp”.  Ochrona pracy i ochrona środowiska stają się coraz bardziej komplementarne. Specjalista od bhp musi znać podstawy prawa ochrony środowiska i odwrotnie. Dzisiejsza definicja zdrowia według WHO wskazuje, że jest to stan pełnego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i socjalnego. To dużo więcej  ochrona przed chorobami i wypadkami. coraz częściej używamy pojęcia „dobrostanu”.
3. Organ kontrolny nie może  wyręczać projektantów i specjalistów zajmujących się ochroną przed czynnikami szkodliwymi np. hałasem. Nie można wskazywać decyzją administracyjną konkretnych rozwiązań technicznych. Wskazano konkretne przypadki, gdzie zastosowanie domorosłej lub niefachowo zaprojektowanej konstrukcji ekranu, czy tez osłony doprowadziło do istotnego wzrostu narażenia na hałas (przez ugięcia, interferencje, czy odbicia fal). Paradoksalnie, obudowanie maszyny „prawie” szczelną osłona przeciwhałasową  może zwiększać ryzyko narażenia pracownika ponadnormatywny hałas.
4. Brak jest aktualnej normy umożliwiającej standaryzowane pomiary infradźwięków. Istnieją,           i są w kilku ośrodkach naukowych zarówno metody jak i przyrządy umożliwiające pomiary. Ale robi się je relatywnie rzadko. Domyślać się można, że  w wielu firmach zagrożenie to jest nie rozpoznane. Nie ma technicznych możliwości osłonięcia człowieka od wpływu infradźwięków. A zagrożenie to może być w niektórych branżach istotne w (praca dużych pomp, sprężarek, wirników). Wskazywano na sytuacje, gdy węzeł fal (przypomnijmy kilkunastometrowych), może wzbudzić się w miejscu odległym od źródła np. o kilkaset metrów (np. w wannie na 10 piętrze) – i w miejscu takim człowiek praktycznie nie może normalnie egzystować.