Interpelacja nr 26657 do Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie limitu zarobków przy wypłacaniu środków z funduszu alimentacyjnego

Zgłaszający: Paweł Lisiecki

Data wpływu: 30-08-2021 

Warszawa, dnia 25.08.2021 r.

Zwracam się z interpelacją w sprawie wypłacania alimentów na dzieci z funduszu alimentacyjnego. Obecnie system pozwala na wypłacanie nie więcej niż 500 zł na dziecko, ale pod warunkiem, że rodzic, który zajmuje się dzieckiem, zarabia nie więcej niż 900 zł na osobę w rodzinie. Jeżeli zarabia ponad 900 zł na osobę w rodzinie, to wypłata z funduszu alimentacyjnego jest proporcjonalnie zmniejszana.

Zwracam się w związku z tym z pytaniem: Czy możliwe jest zniesienie albo podniesienie limitu zarobków dla rodziców, którzy na swoje dzieci pobierają środki z funduszu alimentacyjnego? Limity te ograniczają możliwość zarobkowania, w związku z czym wielu rodziców stara się tak ograniczać zarobki, aby zmieścić się pod limitem.

Jednocześnie zwracam się z pytaniem o skuteczność ściągania alimentów od osób zobowiązanych do ich płacenia. Jakie rząd ma pomysły, aby zwiększyć ściągalność alimentów? …

Paweł Lisiecki
Poseł na Sejm RP

_ _ _ _ _ _

Odpowiedź na interpelację nr 26657 w sprawie limitu zarobków przy wypłacaniu środków z funduszu alimentacyjnego

Odpowiadający: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Barbara Socha

Warszawa, 16-09-2021

Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na interpelację nr K9INT26657 Pana Posła Pawła Lisieckiego, uprzejmie informuję.

Na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2021 r., poz. 877 z późn. zm.), należących do właściwości Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, realizowane jest wsparcie materialne dla osób uprawnionych do alimentów, które ich nie otrzymują z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Wsparcie to realizowane jest poprzez przyznawanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego dla osób spełniających kryteria ustawowe (w tym kryterium dochodowe).

Należy przypomnieć, że kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń z funduszu alimentacyjnego w ostatnich latach było kilkukrotnie podwyższane – z obowiązującej w 2015 r. kwoty 725 zł miesięcznie na osobę w rodzinie do aktualnej kwoty 900 zł miesięcznie. Dodatkowo, obok podwyższenia samego kryterium dochodowego, wprowadzono przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego tzw. mechanizm „złotówka za złotówkę”, który zakłada, że przekroczenie przez osobę uprawnioną progu dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, nie skutkuje utratą prawa do tych świadczeń, ale osoba taka co do zasady może otrzymać świadczenie, pomniejszone o kwotę przekroczenia kryterium dochodowego.

Ponadto na mocy ustawy z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny (Dz. U. z 2021 poz. 1162) wprowadzono stały mechanizm wzrostu kwoty kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Kryterium dochodowe będzie podlegało co 3 lata zwiększeniu o wskaźnik waloryzacji. Wskaźnikiem waloryzacji będzie procentowy skumulowany wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę (kwota kryterium dochodowego będzie przeliczana co 3 lata w taki sposób, że jej wysokość będzie wynosiła tyle, ile wynosiłaby, gdyby waloryzacja o procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę przeprowadzana była co roku). Po raz pierwszy waloryzacja na tych zasadach zostanie przeprowadzona w 2023 r.

Nie są prowadzone prace legislacyjne nad kolejnymi zmianami przepisów ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów w zakresie zwiększenia lub zniesienia kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Odnosząc się do kwestii skuteczności ściągania alimentów, należy zauważyć, że poziom egzekucji alimentów przede wszystkim zależy od skuteczności działań podejmowanych przez prowadzących egzekucję komorników sądowych. Istotne jest, że przepisy dotyczące egzekucji orzeczeń sądowych zawarte w ustawie Kodeks postępowania cywilnego oraz w ustawie o komornikach sądowych, w tym przepisy dotyczące egzekucji orzeczeń dotyczących świadczeń alimentacyjnych, należą do właściwości Ministra Sprawiedliwości. Do kompetencji Ministra Sprawiedliwości należą również przepisy kodeksu karnego penalizujące zjawisko niealimentacji.

Tym niemniej, w celu poprawy sytuacji osób uprawnionych do alimentów, które ich nie otrzymują oraz poprawy skuteczności egzekucji alimentów, w roku 2018 Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości, przygotowało uchwaloną w dniu 6 grudnia 2018 r. ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2432), stanowiącą realizację tzw. pakietu alimentacyjnego zawartego w przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 4 kwietnia 2017 r. dokumencie „Przegląd systemów wsparcia rodzin”.

Rozwiązania zawarte w ww. ustawie to m. in.:

• umożliwienie prowadzenia egzekucji z diet z tytułu podróży służbowych otrzymywanych przez dłużników alimentacyjnych,
• większa odpowiedzialność pracodawcy za niedopełnienie obowiązków związanych z zajęciem wynagrodzenia dłużnika przez komornika sądowego,
• skuteczniejsza wymiana informacji pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych posiadającym informacje na temat dłużników alimentacyjnych a komornikami,
• większe uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy – dostęp do danych o miejscu przebywania dłużników alimentacyjnych objętych karą ograniczenia wolności w postaci dozoru elektronicznego, w celu weryfikacji, czy ww. dłużnicy, którzy deklarują brak zatrudnienia, nie wykonują pracy „na czarno”.

Ponadto ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny, wprowadziła odpowiednią zmianę w Kodeksie Pracy polegającą na doprecyzowaniu, że odpowiedzialność pracodawcy w przypadku bezumownego zatrudnienia dłużnika alimentacyjnego lub wypłacania mu wynagrodzenia „pod stołem”, skutkująca zwiększoną kwotą grzywny, ograniczona jest do przypadków pracowników ujawnionych w Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Proponowany termin wejścia tej zmiany to 1 grudnia 2021 r.

Celem wprowadzenia ww. regulacji było zniechęcenie pracodawców do nielegalnego zatrudniania dłużników alimentacyjnych („na czarno”), a także wypłacania ww. dłużnikom wynagrodzenia w wyższej wysokości niż wynika z zawartej umowy („pod stołem”), bez dokonania potrąceń na rzecz alimentów. Należy zauważyć, że takie działanie pracodawcy, przy założeniu, że taka praktyka jest sprzeczna z wolą pracownika, uderza zarówno w pracownika (brak ochrony ubezpieczeniowej, brak uprawnień związanych z ciągłością zatrudnienia, niskie świadczenia z ubezpieczeń społecznych w związku z niskim wynagrodzeniem legalnie wykazywanym), jak i w prawa osób alimentowanych, stąd proponowane kwoty graniczne wymierzanej grzywny są wyższe, niż w przypadku nielegalnego zatrudniania (lub odpowiednio wypłacania wynagrodzenia „pod stołem”) pracownika nieposiadającego zobowiązań alimentacyjnych lub nieuchylającego się od płacenia alimentów.

Z poważaniem

z up. Ministra Rodziny i Polityki Społecznej
Barbara Socha
Podsekretarz Stanu

źródło

https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/interpelacja.xsp?documentId=160593428049287DC12587420047C30F&view=S