Interpelacja nr 21624 do Ministra Przedsiębiorczości i Technologii, Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie interpretacji przepisów ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni.

Zgłaszający: Prof. Krystyna Pawłowicz

Data wpływu: 16-04-2018

Mińsk Mazowiecki, 16.04.2018 r.

Szanowna Pani Minister,

do mojego biura poselskiego zgłosili się przedstawiciele polskich przedsiębiorców prowadzących mało i średnio formatowe sklepy detaliczne z prośbą o pomoc w sprawie nieprecyzyjnych zapisów ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz w niektóre inne dni. …

W/w przedsiębiorcy popierają ograniczenie handlu w niedzielę i święta i stosują się do zapisów ustawy. W swoim liście do mnie wskazali jednak na luki w ustawie.

W związku z tym, zwracam się do Pani Minister z uprzejmą prośbą o odpowiedź na następujące pytania, którą będę mogła przesłać przedsiębiorcom:

1. Czy ustawowy zakaz handlu obejmuje otwarcie sklepu czy tylko dokonywanie transakcji kupna sprzedaży? Polscy drobni przedsiębiorcy obawiają się, że chcąc ominąć ustawowe ograniczenia, niektóre podmioty będą w wolne dni funkcjonować na zasadzie „show room”, czyli powierzchni wystawienniczych, gdzie klienci będą mogli przyjść obejrzeć i przymierzyć wybrany towar, przy czym sama transakcja nastąpi już drogą online.
2. Czy zakaz handlu, który nie obowiązuje na stacjach benzynowych, dotyczy całej powierzchni obiektu? Czy dobudowanie sklepu do stacji benzynowej, lub stacji benzynowej do istniejącego sklepu spowoduje ominięcie ustawowego ograniczenia?
3. Czy zakaz handlu obowiązuje galerie handlowe, które są połączone z dworcami PKP, jak np. w Warszawie czy Krakowie?
4. Wystawy i festiwale – ustawa dopuszcza handel w placówkach mieszczących się w obiektach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu i oświaty. Co w sytuacji, gdy centrum handlowe zorganizuje wystawę, koncert lub zawody sportowe?
5. Polem do nadużyć może być również zwolnienie z ograniczeń kwiaciarni, jeśli przeważająca działalność polega na handlu kwiatami. Uchylenie zakazu zależy od wpisu odpowiedniego PKD do rejestru, a nie faktycznej sprzedaży.

Zwracam się do Pani Minister z prośbą o odpowiedź i ewentualne podjęcie działań w celu doprecyzowania przepisów w/w ustawy.

Z wyrazami szacunku

Krystyna Pawłowicz

– – –

Odpowiedź na interpelację nr 21624 w sprawie interpretacji przepisów ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed

Warszawa, 09-05-2018

Odpowiadając na interpelację nr 21624 Pani Poseł Krystyny Pawłowicz w sprawie interpretacji przepisów ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni – pragnę uprzejmie wyjaśnić, że ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. poz. 305) została uchwalona z przedłożenia obywatelskiego projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele (druk nr 870).

Odnosząc się do ww. interpelacji mogę zatem jedynie wyrazić pogląd w sprawach poruszonych w tym wystąpieniu. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni – w niedziele i święta w placówkach handlowych zakazany jest handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem, a także zakazane jest powierzanie pracownikom lub zatrudnionym wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem (art. 5 ww. ustawy). Od powyższego zakazu ustawa przewiduje wyjątki określone w przepisach art. 6 i 7, a także dla okresu przejściowego – w art. 16.

I tak, do końca 2018 r. – zakaz nie obowiązuje w pierwszą i ostatnią niedzielę każdego miesiąca, a także w dwie kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie i w niedzielę poprzedzającą Wielkanoc. Z kolei w 2019 r. – zakaz nie będzie obowiązywać w ostatnią niedzielę każdego miesiąca, a także w dwie kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie i w niedzielę poprzedzającą Wielkanoc. Natomiast od 2020 r. – zakaz nie będzie obowiązywać w ostatnią niedzielę stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia każdego kolejnego roku kalendarzowego, a także w dwie kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie i w niedzielę poprzedzającą Wielkanoc. W przypadkach określonych w art. 6 ww. ustawy zakaz nie obowiązuje we wszystkie niedziele i święta.

Odnosząc się do kwestii funkcjonowania podmiotów na zasadzie „show room” należy wyjaśnić, że zgodnie z przepisem art. 6 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy – zakaz handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem, a także zakaz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem – nie obowiązują w sklepach internetowych. Sprzedaż w sklepach internetowych powinna polegać na dokonaniu transakcji za pośrednictwem Internetu, co zakłada że proces sprzedaży odbywa się nie bezpośrednio w kontakcie z klientem, lecz na odległość. Za obejście przepisów należałoby zatem uznać przypadek, w którym klient ogląda towary w sklepie tradycyjnym, a zakupu dokonuje przez Internet (tzw. show room); jest to bowiem w efekcie pozorowanie sprzedaży internetowej.

W kwestii nieobowiązywania zakazu handlu na stacjach paliw płynnych należy zauważyć, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy powyższy przepis dotyczy placówek handlowych na stacjach paliw płynnych nie zaś takich placówek zlokalizowanych przy stacjach paliw płynnych. Tym samym, jeżeli sklep stanowi część stacji paliw to jest wyłączony spod zakazu handlu. Trzeba także dodać, że ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. definiuje stację paliw płynnych jako obiekt budowlany, spełniający warunki przewidziane w obowiązujących przepisach dotyczących warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, w obrębie którego dokonywana jest sprzedaż produktów naftowych na podstawie ważnej koncesji udzielonej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne. Uruchomienie stacji paliw płynnych wymaga zatem spełnienia szeregu warunków technicznych określonych w przepisach, a także uzyskania koncesji na sprzedaż produktów naftowych. Nie każdy zatem obiekt może być uznany za stację paliw płynnych. Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r., formułując wyjątek od zakazu handlu w niedziele i święta na stacjach paliw płynnych, nie przewiduje natomiast żadnych dodatkowych kryteriów dotyczących tych stacji, jak np. powierzchnia handlowo-eksploatacyjna, lokalizacja czy też oferowany asortyment towarów.

Odnosząc się do objęcia placówek handlowych na dworcach wyłączeniem spod zakazu handlu w niedziele i święta pragnę wyjaśnić, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 13 ww. ustawy, zakaz handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem, a także zakaz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem – nie obowiązuje w placówkach handlowych na dworcach w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie drogowym – w zakresie związanym z bezpośrednią obsługą podróżnych. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o publicznym transporcie drogowym, dworzec jest to miejsce przeznaczone do odprawy pasażerów, w którym znajdują się w szczególności: przystanki komunikacyjne, punkt sprzedaży biletów oraz punkt informacji dla podróżnych. Przy stosowaniu wyłączenia z art. 6 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. należałoby kierować się przede wszystkim funkcją jaką pełni dworzec, którą jest obsługa podróżnych. Ponadto należy dodać, że trzeba spełnić szereg wymagań technicznych i prawnych, by dany obiekt mógł być uznany za dworzec kolejowy. Jednostronna deklaracja użytkownika, czy właściciela obiektu, że jego obiekt jest dworcem z funkcją handlowo-usługową służącą bezpośredniej obsłudze podróżnych nie jest wystarczająca, by obiekt uznać za dworzec.

W kwestii wystaw i festiwali należy zauważyć, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy zakaz handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem, a także zakaz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem – nie obowiązuje w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku. Odrębną natomiast kwestią jest zorganizowanie na terenie centrum handlowego/galerii handlowej wystawy czy festiwalu. Należy wyjaśnić, że centrum handlowe/galeria handlowa nie są w dosłownym znaczeniu placówką handlową w rozumieniu ww. ustawy, lecz miejscem gdzie zlokalizowane są poszczególne pojedyncze placówki handlowe oraz usługowe. Do takich właśnie placówek handlowych, umiejscowionych w centrum handlowym/galerii handlowej zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. Nie ma natomiast przeszkód prawnych, aby w centrum handlowym/galerii handlowej była prowadzona w niedziele i święta inna działalność, np. były organizowane wystawy.

W odniesieniu do kwiaciarni należy wskazać, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r., zakaz handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem, a także zakaz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem – nie obowiązuje w placówkach handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu kwiatami. Poprzez przeważającą działalność należy rozumieć rodzaj przeważającej działalności wskazany we wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (art. 6 ust. 2 ww. ustawy). Inspektor pracy, oceniając rodzaj przeważającej działalności gospodarczej może poprzestać na informacji z rejestru, a w razie wątpliwości zażądać do wglądu wniosku o wpis. W przypadku stwierdzenia podczas kontroli, że dany rodzaj działalności wynikający z wpisu do rejestru w ogóle nie jest wykonywany w danej placówce, podmiot nie może korzystać z wyłączenia. Zatem przeważająca działalność powinna być faktycznie prowadzona w placówce handlowej i pokrywać się z danymi z rejestru. Biorąc pod uwagę powyższe, placówka handlowa, której przeważająca działalność wskazana we wniosku o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej oznaczona jest kodem Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD): 47.76.Z „Sprzedaż detaliczna kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych, karmy dla zwierząt domowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach” może korzystać z wyłączenia określonego w art. 6 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Zaznaczyć przy tym należy, że ww. podklasa PKD nie ogranicza placówki handlowej, której przeważająca działalność polega na handlu kwiatami wyłącznie do handlu kwiatami. Ponadto trzeba zauważyć, że wśród kodów PKD znajduje się również kod 46.22.Z obejmujący sprzedaż hurtową kwiatów i roślin, a co za tym idzie także cebulek kwiatów i roślin, zatem podklasa 47.76.Z nie jest jedyną, która dotyczy handlu kwiatami.

Przedstawiając powyższe, jestem zdania, że obecnie przedwczesne jest dokonywanie oceny, na ile rozwiązania przyjęte w ustawie z dnia 10 stycznia 2018 r. wymagają zmiany. Dokonanie takiej oceny będzie możliwe po określonym czasie obowiązywania ustawy, zwłaszcza w oparciu o analizę przestrzegania jej przepisów przez przedsiębiorców dokonaną przez Państwową Inspekcję Pracy. Należy bowiem wyjaśnić, że kontrolę przestrzegania przepisów ww. ustawy powierzono Państwowej Inspekcji Pracy. Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 pkt 15c ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, do zadań tej Inspekcji należy kontrola przestrzegania przepisów ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. w zakresie powierzania pracownikom lub zatrudnionym wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych.

Pragnę także dodać, że na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej została stworzona zakładka „Handel w niedziele”, w której zamieszczono pytania i odpowiedzi dotyczące przepisów ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Także na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Pracy w zakładce „prawo pracy” znajdują się pytania i odpowiedzi dotyczące ww. ustawy.

Mam nadzieję, że przedstawione powyżej informacje i wyjaśnienia uzna Pan za satysfakcjonujące i wyczerpujące.

źródło – http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/interpelacja.xsp?documentId=0634ADE819B878C3C1258272004AC362

– – –

Interpelacja nr 20996 do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie opublikowanych przez MRPiPS oraz PIP wyjaśnień związanych ze stosowaniem przepisów wprowadzających zakaz lub ograniczenie prowadzenia handlu.

Zgłaszający: Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Urszula Augustyn, Magdalena Kochan, Sławomir Jan Piechota, Maria Małgorzata Janyska

Data wpływu: 21-03-2018

Szanowna Pani Minister!

Niczym bumerang powraca temat ustawy ograniczającej handel w niedziele. O tym, że wspomniana ustawa stanowi bubel legislacyjny, mówiliśmy wiele razy. Pomimo szeregu naszych uwag weszła ona w życie 1 marca tego roku. Niestety ponownie zmuszeni jesteśmy powrócić do tematu, tym razem w kontekście samego dokumentu i wyjaśnień związanych z zastosowaniem ustawy.

Tymczasem na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej https://www.mpips.gov.pl/prawo-pracy/handel-w-niedziele/ ) oraz na stronie Państwowej Inspekcji Pracy https://www.pip.gov.pl/pl/prawo-pracy/86983,ustawa-o-ograniczeniu-handlu-w-niedziele-i-swieta.html) opublikowane zostały wyjaśnienia związane ze stosowaniem przepisów wprowadzających zakaz lub ograniczenie prowadzenia handlu. Przygotowane informacje są jednak nieprecyzyjne, a w niektórych miejscach nawet sprzeczne z przepisami ustawy. Wiele problematycznych kwestii związanych z ustawą nie zostało wyjaśnionych, ponadto opublikowane wyjaśnienia budzą dodatkowe wątpliwości. Uwzględniając powszechnie obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że przedmiotowe wyjaśnienia nie posiadają mocy wiążącej, bowiem Państwowa Inspekcja Pracy nie jest upoważniona do dokonywania generalnej wykładni przepisów prawa. Co istotne, zastosowanie się przedsiębiorców do przedstawionej przez PIP wykładni, która może stać w sprzeczności z przepisami objaśnianej ustawy, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami, w tym odpowiedzialnością przewidzianą w ustawie.

Powyższe oznacza, że jakkolwiek stanowiska Państwowej Inspekcji Pracy zawarte w wyjaśnieniach mogą stanowić pewnego rodzaju wskazówki, dodatkowe wyjaśnienia przepisów dla przedsiębiorców, w stosunku do których znajdzie zastosowania ustawa, to Państwowa Inspekcja Pracy nie powinna powoływać się w wydawanych przez siebie rozstrzygnięciach na treść wytycznych. Decyzje te powinny być wydane w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa, odpowiednio skonkretyzowane na potrzeby danej sprawy.

Biorąc pod uwagę, że formułowanie nieprecyzyjnych i budzących jeszcze większe wątpliwości propozycji interpretacji przepisów ustawy pogłębi chaos prawny i utrudni przedsiębiorcom prawidłowe zastosowanie się do wprowadzonych ograniczeń prowadzenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych w niedziele, święta oraz w niektóre inne dni, prosimy o odpowiedź:

Jaki był cel publikowania przedmiotowych informacji, skoro wprowadza w błąd przedsiębiorców?

Czy ministerstwo zamierza wycofać opublikowane wyjaśnienia, które utrudniają przedsiębiorcom prawidłowe zastosowanie nowych przepisów ?

– – –

Odpowiedź na interpelację nr 20996 w sprawie opublikowanych przez MRPiPS oraz PIP wyjaśnień związanych ze stosowaniem przepisów wprowadzających zakaz lub ograniczenie prowadzenia handlu.

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed

Warszawa, 20-04-2018

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie ma uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni (interpretacji) przepisów prawa ani nie ma podstaw aby przypisywać mu takie uprawnienia.

Ministerstwo przedstawia swoje stanowiska zawierające opinie (poglądy) dotyczące stosowania określonych przepisów, które jednak nie mają charakteru wiążącego dla stron stosunku pracy, organizacji pracodawców i pracowników, Państwowej Inspekcji Pracy jak i dla sądów pracy. Stanowiska te mają stanowić pomoc oraz wskazówkę dla odbiorców norm prawnych w stosowaniu określonych przepisów oraz ukształtowaniu w tym zakresie, w miarę możliwości, jednolitej praktyki.

Pragnę wyjaśnić, że w związku z wątpliwościami dotyczącymi regulacji zawartych w ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni została podjęta inicjatywa zajęcia w sprawie tych wątpliwości wspólnego stanowiska przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwową Inspekcję Pracy. Wspólne stanowisko ma na celu wypracowanie jednolitego rozumienia najbardziej istotnych zagadnień związanych z zakazem handlu w niedziele, które stanowiłoby pomoc dla przedsiębiorców w tym zakresie, tak aby ich działania nie były sprzeczne z przepisami ustawy. Należy bowiem wyjaśnić, że kontrolę przestrzegania przepisów ustawy powierzono Państwowej Inspekcji Pracy. Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 pkt 15c ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, do zadań tej Inspekcji należy kontrola przestrzegania przepisów ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni – w zakresie powierzania pracownikom lub zatrudnionym wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych.

Mam nadzieję, że przedstawione powyżej informacje i wyjaśnienia uzna Pan za satysfakcjonujące i wyczerpujące.

źródło – http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/interpelacja.xsp?documentId=4A32BBE45D42BE27C1258259004FA4FE