„Rząd chce przywrócić równowagę na rynku pracy zdominowanym od lat przez pracodawców. Inspektorzy PIP mają skuteczniej ścigać patologie, ale tak, by nie szkodzić uczciwym firmom. Ma ich wesprzeć prokuratura. Trzeba też usprawnić sądy pracy, bo dzieje się tam źle”. To wstęp do zamieszczonego na stronie tytułowej „Dziennika Polskiego” Nr 42 (21787) z 20-21 lutego 2016 r. artykułu red. Zbigniewa Bartusia: „Pracownik mniej bezbronny”.

Rzecz jest o systemie ochrony pracy w Polsce w ogólności, ale także o Państwowej Inspekcji Pracy i pracy inspektorów pracy w szczególności. W publikacji wypowiada się m.in. wicelider małopolskiej „Solidarności” Adam Lach, cytowany jest też przewodniczący ROP poseł Janusz Śniadek oraz główny inspektor pracy Roman Giedrojć.

Z satysfakcją odnotować należy wyeksponowanie wysiłków podejmowanych przez Stowarzyszenie Inspektorów Pracy RP, które – jak podkreśla autor – od dawna postuluje przeprowadzenie wielu systemowych zmian, również części tych, które z determinacją proponuje nowy główny inspektor pracy. „Solidarność” chwali również współpracę z lokalną jednostką PIP – Okręgowym Inspektoratem Pracy w Krakowie, który – w ich opinii – wykazał się w ostatnich latach ogromną determinacją w walce z nadużyciami pracodawców. ……

Prezes naszego stowarzyszenia Leszek Rymarowicz przypomniał, iż inspektorzy pracy od lat zwracali uwagę a to, że kontrole PIP muszą być wcześniej zapowiadane, co stanowiło kuriozum w całej Unii Europejskiej, „świetnie, że w ostatnich dniach udało się tę absurdalną sytuacje zmienić” – podsumował. I dalej: w dotychczasowym systemie prawnym i organizacyjnym „PIP osiągnęła kres swoich możliwości realnego wpływania na przestrzeganie przepisów prawa pracy. Większą skuteczność osiągnąć można jedynie poprzez zmiany systemowe. W grę wchodzą nowe instrumenty prawne, ale także zmiany strukturalne wewnątrz, odbiurokratyzowanie procedur, zmiana filozofii przeprowadzania kontroli. Optymizmem napawają deklaracje, ale też działania podejmowane w ostatnich tygodniach przez polityków i nowego głównego inspektora pracy. Wydaje się, że nastał dobry klimat dla zmian. Oczywiście inspekcja pracy, nawet ta wzmocniona, nie rozwiąże wszystkich problemów rynku pracy, chociażby tzw. „umów śmieciowych”. Tu wymagane są działania w różnych obszarach, a przede wszystkim consensus społeczny co do potrzeby reform systemu prawnego”.

Oczywiście, niektóre wypowiedzi można uznać za kontrowersyjne, takie jak np. przedstawiciela „Solidarności”: „W wielu regionach inspektorom brakuje na telefony i benzynę”, niektóre wypowiedzi są bardzo potrzebne, jak posła Janusza Śniadka, iż PIP jest, obok Sanepidu, najbardziej niedoinwestowaną inspekcją. Jako jeden z głównych problemów PIP w artykule wskazano – co już wszak dotarło do świadomości decydentów – niskie płace, zamrożone, mimo rosnących obowiązków, od ośmiu lat. Bez komentarza należy pozostawić wzmiankę, iż większość z 1,6 tys. inspektorów zarabia mocno poniżej średniej krajowej, a najmłodsi – ok. 2, 5 tys. zł. A także to, że średnio aż 354 dni trwał w zeszłym roku proces w okręgowym sądzie pracy (i jest to o miesiąc dłużej niż w 2014 r.), a w sądach pracy zalega nadal ponad 40 tys. (!) niezałatwionych wniosków z lat poprzednich.