W dniu 18 października 2012 r. w auli Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie  wzięliśmy udział w  konferencji pod patronatem J. Em. Ks. Kardynała Stanisława Dziwisza Metropolity Krakowskiego  „Powołanie lidera biznesu”, zorganizowanej  przez Uniwersytet Papieski  Jana Pawła II w Krakowie oraz Duszpasterstwo Przedsiębiorców i Pracodawców „Talent” (z którym mamy zaszczyt współpracować).  Zaproszonych gości, przywitał w imieniu organizatorów ks. dr Marek Leśniak, a słowo wstępne wygłosił ks. bp. dr hab. Grzegorz Ryś.

Konferencja w całości była poświęcona opracowanemu  przez Papieską Radę „Iustitia et Pax” przewodnikowi etyki dla biznesmenów „The Vocation of the Business Leader” /„Powołanie lidera biznesu”. Po raz pierwszy Kościół Katolicki …. zwrócił się wprost do liderów biznesu, wszystkich uczestników życia gospodarczego, zapraszając do refleksji nad ich powołaniem oraz misją  jaką mają do wypełnienia.  Przewodnik zachęca, aby biznesmeni oceniali ekonomię w świetle wyznawanych wartości i według nich też działali.

W programie Konferencji przewidziano wystąpienia ludzi świata nauki oraz ludzi biznesu.

Z uwagi na szczupłość miejsca pozwalamy sobie wspomnieć jedynie wykład ks. dr hab. Jana Żelaznego prof. UPJPII Kraków „Św. Grzegorz Wielki jako patron liderów biznesu”, który parafrazując pewne zdanie przypisywane Św. Grzegorzowi stwierdził, „Trzeba pamiętać, że dobra przedsiębiorstwa nie zawsze są dobrem dla przedsiębiorstwa”.  Warto wiedzieć, że Św. Grzegorz Wielki zostawszy papieżem w 590 r., oprócz działalności o charakterze czysto duchowym i duszpasterskim czynnie uczestniczył również w wielorakiej działalności społecznej. Dowiedzieliśmy się np. że z dochodów ze znacznych dóbr, jakie stolica rzymska posiadała w Italii, a zwłaszcza na Sycylii, kupował i rozdawał zboże, wspomagał znajdujących się w potrzebie, pomagał kapłanom, mnichom i mniszkom żyjącym w niedostatku, płacił okup za obywateli uwięzionych przez Longobardów, doprowadzał do zawieszenia broni i rozejmów. Ponadto zarówno w Rzymie, jak i w pozostałych regionach Italii przeprowadził staranną reformę administracyjną, wydając szczegółowe instrukcje, aby dobra Kościoła, potrzebne do jego utrzymania i działalności ewangelizacyjnej w świecie, były zarządzane z absolutną uczciwością oraz zgodnie z zasadami sprawiedliwości i miłosierdzia. Wymagał, aby chłopi byli chronieni przed nadużyciami ze strony zarządzających obszarami ziemskimi należącymi do Kościoła, a w przypadku oszustwa otrzymywali rychło odszkodowanie. Chociaż od tego czasu minęło ponad XV wieków, to i dziś wiele z powyższych zasad warto wciąż naśladować.

W serca przybyłych na Konferencję zapadły też wypowiedziane przez panią Annę Jaworek  słowa  ks. Jerzego Popiełuszki „Bez względu na to, jaki wykonujesz zawód jesteś człowiekiem”.

Szczególnie duże zainteresowanie wzbudził ostatni referat, wygłoszony przez Pawła Falickiego  „Pułapki rachunku sumienia lidera biznesu”. Autor już na początku wystąpienia wywołał na sali poruszenie:[…] Niestety wszystkie dyskusje toczone na temat pracy od XIX wieku tkwią w dyskursie zaprojektowanym i narzuconym przez Karola Marksa.Tkwią w nim filozofowie, naukowcy, publicyści, a także papieże w swoich encyklikach. Próbują się czasem z tego dyskursu wydobyć, ale generalnie bezskutecznie (np. Jan Paweł II próbując wprowadzić pojęcie solidarności jako spoiwa społecznego poniósł de facto porażkę w starciu z neomarksizmem: nie mamy nigdzie „państwa solidarnego”, a klasowo skłócone – owszem). Jest to osobny temat: w jaki sposób z tego marksowskiego dyskursu wyjść?

[…] Czy staram się ulepszać swoje życie zawodowe poprzez pogłębianie swojej znajomości nauki społecznej Kościoła?

Nie. Gdy się czyta prace zaliczające się do tzw. Nauki Społecznej Kościoła, to ogarnia człowieka smutek i nachodzą wątpliwości, czy w ogóle to co robi ma sens i czy nie lepiej zatrudnić się na poczcie i bezmyślnie stemplować przesyłki nie narażając się na podejrzenia o jakieś niecne zamiary wobec „pracowników”. Prace te są przesiąknięte antygospodarczym duchem, stylistyką postmarksistowską, promują postawy roszczeniowe, deprecjonują zysk i podejmowanie ryzyka. Nadto niesprawiedliwie obarczają przedsiębiorców odpowiedzialnością za sprawy wykraczające poza ich naturalną działalność. Rzadko odnoszą się do nakazu ‘czynienia ziemi sobie poddaną’. Nauka Społeczna Kościoła (Katolicka Nauka Społeczna) w niewielkim stopniu ma zastosowanie do etycznych problemów, które spotykam w życiu przedsiębiorcy. Proponuje ona rozwiązania niszczące przedsiębiorczość (naturalną aktywność gospodarczą każdego człowieka) i redukuje przedsiębiorcę do działacza charytatywnego widząc go najchętniej na kontrolowanym przez państwo etacie.[…]

Pan Paweł Falicki wzbudził ogromne poruszenie wśród przedsiębiorców obecnych na Konferencji, proponując rozszerzenie rachunku sumienia o te kwestie, których w jego ocenie zabrakło w tym rozdziale przewodnika, i po kolei je wymienił.    Pozwalamy sobie przytoczyć kilka pytań, niewątpliwie jest to spojrzenie bardzo oryginalne:

• Czy zatrudniałem ludzi bez kwalifikacji „po znajomości”?
• Czy nie wypłacałem  zbyt wysokich poborów ludziom, demotywując ich do intensywniejszej pracy?
• Czy stwarzałem w firmie atmosferę, w której pracownicy lubią przebywać?
• Czy roztropnie delegowałem obowiązki, uwzględniając możliwości organizacyjne, intelektualne i logistyczne osób nimi obarczonych?
• Czy byłem bierny, gdy instytucje państwowe   niesprawiedliwie traktowały mnie  jak złodzieja i przestępcę, domniemając moje nielegalne działania?
• Czy nie nadskakiwałem urzędnikom państwowych instytucji kontrolnych, chcąc wyjednać  dla swojej firmy  korzystne decyzje?
• Czy brałem lub starałem się o uzyskanie niszczących właściwe miary płacy  subsydiów  z puli publicznych pieniędzy?

Za zgodą Autora publikujemy pełny tekst jego wystąpienia, które z uwagi na ograniczenia czasowe nie mogło zostać w całości wygłoszone na konferencji. Wszystkich naszych czytelników  zachęcamy do zapoznania się z publikacją i chwilę refleksji.

Pułapki rachunku sumienia

Zainteresowanych zapraszamy także do odwiedzin stron Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie oraz Duszpasterstwa Przedsiębiorców i Pracodawców „Talent”, gdzie zamieszczono już galerię fotografii i nagrania z konferencji.

link do strony Duszpasterstwa Przedsiębiorców i Pracodawców „Talent”

Organizatorom konferencji, a szczególnie ks. Przemkowi Królowi bardzo dziękujemy za skierowane do SIPRP zaproszenie.

Już w dniach 22-23 października w Krakowie odbędzie się kolejna konferencja etyczna „Oblicza chciwości a życie publiczne” – na której postaramy się dowiedzieć, czy ten grzech główny chciwości popełniać mogą także instytucje publiczne. Już serdecznie zapraszamy do zapoznania się z relacją z tej konferencji.